Kleren maken de baan

door

Een paar keer per jaar verschijnt er een modespecial in het Volkskrant Magazine. Voor mij altijd een teleurstelling – ik heb weinig met kleding, en al helemaal niets met mode. Ik schrijf over werk. Toch gaat deze blog ook over kleding. Werk en kleding hebben namelijk meer met elkaar te maken dan je op het eerste gezicht zou denken: in beide is personalisatie belangrijk.

Overal zie je een toename van personalisatie en maatwerk. Vandaag nog werd bekend dat Ziel, een New Yorks bedrijf, naar Groningen komt. Ziel werkt aan verduurzaming van de kledingindustrie door vraag en aanbod van kleding precies op elkaar aan te laten sluiten. Niet iedereen wil hetzelfde of heeft dezelfde maten. Dat betekent lokaal, dus dichtbij de klant, en op maat produceren, en daardoor vernietiging van overtollige kleding te voorkomen.

Nog niet gepersonaliseerd: ons werk

Bijna alles kun je personaliseren. Dat geeft je een gevoel van vrijheid en de mogelijkheid jezelf, je identiteit, uit te dragen. Een leven te leiden dat bij je past. Waar je je goed bij voelt. Maar er is een groot gebied, waar we de helft van onze wakkere uren aan besteden, waar personalisatie ver te zoeken is: ons werk.

Autonomie om je werk zo in te richten dat het beter bij je past is bij veel bedrijven nog niet de standaard, bleek uit het WRR-rapport ‘Het Betere Werk’. Dat zit in grote, maar soms ook in kleinere dingen. Het kledingbeleid van een bedrijf bijvoorbeeld.

Werkkleding, verplicht jasje-dasje, richtlijnen voor casual Friday. In veel organisaties kennen medewerkers geen vrijheid van kledingkeuze. Het kan zijn dat speciale werkkleding nodig is voor de veiligheid van een medewerker, of om iemand in functie te kunnen onderscheiden van iemand in burger. Maar vaak zijn de redenen minder helder of gebaseerd op verouderde normen. Kledingbeleid heeft soms te maken met representativiteit, neutraliteit, respect voor de klanten en gelijkheid (denk ook aan schooluniformen).

Stropdas of hoge hakken

De vraag is of je daarmee wel het gewenste effect bereikt. Formele kleding kan ongewild de kloof (in inkomen, opleiding, ‘succes’) tussen mensen benadrukken. En wat is het nut van een verplichte stropdas of hoge hakken, en wat doet zo’n verplichting eigenlijk met je? Is het goed of juist ongezond als iedereen verschillend is maar er toch hetzelfde bijloopt, of maakt dat mensen die zich daar niet prettig bij voelen juist extra ongemakkelijk?

Een beroepsgroep waarvan het beleid rond kleding en uiterlijk momenteel letterlijk in de spotlights staat is de televisie. Nederland kan in verband met Corona niet naar de kapper, maar op tv zag iedereen er tot voor kort keurig gekapt en opgemaakt uit. Dat gaf wat wrevel. Zij wel en wij niet – dat is toch niet eerlijk? Dus werden de gasten niet meer opgemaakt. En nu lijken ook de presentatoren van de talkshows aan de beurt. Nederland haalt opgelucht adem. Zij zijn dus ook gewone mensen. Een beetje wennen is het wel.

Thuiswerkers: sta even stil bij wat je aantrekt

Veel mensen werken momenteel thuis. Thuiswerken geeft vrijheid: eindelijk niet na hoeven denken over wat je aantrekt naar kantoor. Sharon Parker schreef een interessante blog waarin ze pleit om daar toch even bij stil te staan. Je kunt je manier van kleden namelijk ook slim inzetten om je thuiswerken te optimaliseren. Sharon adviseert thuiswerkers:

  • Kleed je aan voor je aan het werk gaat. Dat is niet alleen handig als je online contact via video hebt (zoals een collega van mijn zoon merkte die tijdens een online vergadering opstond en even vergeten was dat hij onder zijn overhemd in onderbroek liep). Het geeft je lichaam ook het signaal dat je van de slaap- in de werkstand bent gekomen. Handig, omdat het vinden van structuur en ritme bij thuiswerken best ingewikkeld kan zijn.

  • Gebruik je kleding ook om de grenzen tussen werk en privé die bij thuiswerken nogal eens vaag kunnen zijn te verduidelijken als je daar behoefte aan hebt. Zodat je zonder woon-werkverkeer toch het gevoel krijgt dat je vrij bent. Ben je klaar met werken, trek dan wat anders aan. Die oude joggingbroek bijvoorbeeld.

  • En tenslotte kan kleding soms ondersteunen bij het werk dat je op dat moment doet. Het kan je werkidentiteit versterken. Denk aan het uniform van een politieagent. Sommige mensen kunnen beter kunnen focussen als ze formele kleding dragen. Of ze dragen liever minder formele kleding als ze creatief willen denken. Maar uiteindelijk is hoe je kleding voor je werkt vooral een kwestie van persoonlijke voorkeur – wat bij jou past, en wat je ermee wilt bereiken. De moeite waard misschien om eens bij stil te staan: waar werk jij het fijnste in, in welke context?

Job craften: maak zelf maatwerk van baan

Wat trek ik aan vandaag?

In het grotere geheel is het maar een detail. Maar het is ook een eerste stap in het zelf personaliseren van je baan. Job craften heet dat ook wel: zelf actief kleine dingen veranderen aan je werk. Probeer het eens, en misschien brengt het je wel op meer ideeën, zodat je baan je – net als je kleding – beter gaat passen.

Trudy

Disclaimer: ik heb deze blog niet in pyjama geschreven. Al was de verleiding groot.